اختلال یکپارچگی حسی در اوتیسم یک وضعیت عصبی است که بر نحوه پردازش و تفسیر اطلاعات حسی از محیط توسط مغز تأثیر می گذارد. در حالی که می تواند به طور مستقل رخ دهد، اغلب در کنار اختلال طیف اوتیسم (ASD) مشاهده می شود. در واقع، تفاوت های پردازش حسی یکی از ویژگی های اصلی اوتیسم در نظر گرفته می شود.
قبل از پرداختن به اختلال یکپارچگی حسی در اوتیسم ، اجازه دهید به طور خلاصه نحوه عملکرد پردازش حسی را درک کنیم. حواس ما – بینایی، شنوایی، لامسه، چشایی، بویایی و حس عمقی (حس موقعیت بدن) – دائماً اطلاعاتی را از محیط جمع آوری می کنند. سپس این ورودی حسی توسط مغز پردازش می شود و به ما این امکان را می دهد:
- محیط اطراف خود را درک کنیم: ما می توانیم اشیاء را شناسایی کنیم، روابط فضایی را درک کنیم و در محیط خود حرکت کنیم.
- تعامل با جهان: ما می توانیم به نشانه های اجتماعی پاسخ مناسبی بدهیم، در فعالیت ها شرکت کنیم و احساسات خود را تنظیم کنیم.
- توسعه مهارت های حرکتی: ما می توانیم حرکات خود را هماهنگ کنیم، تعادل را حفظ کنیم و کارهای حرکتی خوب را انجام دهیم.
در افرادی که دارای پردازش حسی طبیعی هستند، مغز به طور موثر ورودی حسی را فیلتر، سازماندهی و تفسیر می کند و امکان تعامل یکپارچه با محیط را فراهم می کند. با این حال، در افراد مبتلا به SID، این فرآیند مختل می شود و منجر به پاسخ های غیر معمول به محرک های حسی می شود.
اختلال یکپارچگی حسی در اوتیسم
افراد مبتلا به اوتیسم اغلب تفاوتهای پردازش حسی را تجربه میکنند که میتواند به طرق مختلف ظاهر شود:
حساسیت بیش از حد: واکنش بیش از حد به ورودی حسی. این می تواند شامل موارد زیر باشد:
شنوایی: ناراحتی ناشی از صداهای بلند، صداهای ناگهانی یا فرکانس های خاص.
بصری: غرق در نورهای روشن، نورهای سوسوزن یا الگوهای بصری پیچیده.
لمسی: به لمس، بافت های خاص یا لباس حساس است.
چشایی: افراد متدین، بیزاری شدید از طعم یا بوهای خاص.
بویایی: بسیار حساس به بو، حتی بوی ملایم.
حساسیت کم تر از حد: واکنش کمتر به ورودی حسی. این می تواند منجر به:
جستجوی تجربیات حسی شدید: ولع فشار قوی، صداهای بلند یا نورهای روشن.
دست و پا چلفتی یا ناهماهنگ به نظر می رسد: مشکل در درک لمس، درد یا تغییر در وضعیت بدن.
مشکلات خودتنظیمی: چالشهایی با حفظ سطوح برانگیختگی مناسب که منجر به رفتارهای جستجوی حسی میشود.
ارتباط بین اختلال یکپارچگی حسی و اوتیسم
در حالی که رابطه دقیق بین SID و اوتیسم هنوز در حال تحقیق است، چندین نظریه وجود دارد:
مبانی عصبی زیستی مشترک: هر دو شرایط ممکن است ناشی از تفاوت های عصبی اساسی در ساختار و عملکرد مغز، به ویژه در مناطق مسئول پردازش حسی باشد.
همپوشانی: SID ممکن است یک بیماری مشترک رایج در افراد مبتلا به اوتیسم باشد که چالشهای مربوط به تعامل اجتماعی، ارتباطات و رفتار را تشدید میکند.
تأثیر بر ویژگی های اصلی اوتیسم: تفاوت های پردازش حسی می تواند به طور قابلتوجهی بر ارتباطات و تعامل اجتماعی تأثیر بگذارد و منجر به مشکلاتی در موارد زیر شود:
- توجه مشترک: تمرکز مشترک روی اشیا یا فعالیت ها.
- ارتباط غیرکلامی: تعبیر حالات چهره، زبان بدن و لحن صوتی.
- مشارکت اجتماعی: اجتناب از موقعیت های اجتماعی به دلیل بار حسی.
تاثیر SID بر زندگی روزمره
SID می تواند تأثیر عمیقی بر جنبه های مختلف زندگی روزمره افراد مبتلا به اوتیسم داشته باشد، از جمله:
مشارکت اجتماعی: مشکل در موقعیتهای اجتماعی، حضور در مدرسه یا محل کار، و شرکت در فعالیتهای تفریحی.
ارتباط: چالش هایی در درک و بیان زبان به دلیل حواس پرتی از ورودی های حسی.
رفتار: افزایش اضطراب، تحریک پذیری، و رفتارهای خود تحریکی (مانند تکان دادن دست، تکان دادن) به عنوان مکانیسم های مقابله با اضافه بار حسی.
مهارت های حرکتی: مشکلات در مهارت های حرکتی ظریف (مانند دست خط، بستن دکمه های لباس) و مهارت های حرکتی درشت (مانند تعادل، هماهنگی).
خودمراقبتی: چالشهای مربوط به فعالیتهای زندگی روزمره مانند حمام کردن، لباس پوشیدن و غذا خوردن.
ارزیابی و تشخیص
تشخیص SID می تواند چالش برانگیز باشد زیرا هیچ آزمایش تشخیصی واحدی وجود ندارد. یک ارزیابی جامع معمولاً شامل موارد زیر است:
مشاهده بالینی: مشاهده رفتار فرد در محیط های مختلف.
مصاحبه با والدین و معلم: جمع آوری اطلاعات در مورد تجربیات و رفتارهای حسی فرد.
ارزیابی های استاندارد: استفاده از آزمون های استاندارد شده برای ارزیابی توانایی های پردازش حسی.
ارزیابی کاردرمانی: ارزیابی کامل توسط یک کاردرمانگر متخصص در یکپارچگی حسی.
مداخلات برای اختلال یکپارچگی حسی در اوتیسم
کاردرمانی مداخله اولیه برای SID است. درمان یکپارچگی حسی با هدف:
ارائه ورودی حسی مناسب: درگیر شدن در فعالیت هایی که تجارب حسی آرامش بخش یا تحریک کننده را فراهم می کند.
بهبود پردازش حسی: کمک به مغز در سازماندهی و تفسیر بهتر اطلاعات حسی.
توسعه مهارت های خودتنظیمی: راهبردهای آموزش برای مدیریت ورودی حسی و مقابله با اضافه بار حسی.
تقویت مهارت های حرکتی: بهبود هماهنگی حرکت، تعادل و مهارت های حرکتی ظریف.
مشارکت در فعالیت های روزانه: کمک به افراد مبتلا به اوتیسم برای غلبه بر چالش ها در مدرسه، محل کار و محیط های اجتماعی.
اختلال یکپارچگی حسی یک وضعیت پیچیده است که می تواند به طور قابل توجهی بر زندگی افراد مبتلا به اوتیسم تأثیر بگذارد. با درک چالشهای مرتبط با اختلال یکپارچگی حسی در اوتیسم و اجرای مداخلات مناسب، میتوانیم به افراد مبتلا به اوتیسم کمک کنیم تا مهارتهای مورد نیاز خود را برای رشد توسعه دهند.